Marka „Grand Hotel”- stanowiąca synonim usług hotelarskich na niespotykanym, luksusowym poziomie pojawiła się w XIX wieku. Hotele tej klasy tworzono w najbardziej atrakcyjnych dzielnicach miast, często w budynkach pałacowych, o wnętrzach wypełnionych dziełami sztuki, ale też wyposażonych w zdobycze najnowszej techniki. W ten sposób mogły zaspokajać wyrafinowane gusta najwytworniejszej klienteli. Historia krakowskiego Grand Hotelu rozpoczyna się również w XIX wieku, choć dzieje samej kamienicy, czy raczej kompleksu kamienic tworzących dzisiejszy obiekt sięgają czasów średniowiecznych. Stąd w najstarszej, podziemnej części budynku możemy spotkać średniowieczne, krzyżowo-żebrowe sklepienia stropów, a w wielu pokojach i apartamentach architektoniczne pozostałości dawnych epok między innymi: renesansowe, rzeźbione kolumny, XVI- wieczne drewniane stropy z wielobarwnymi polichromiami, zabytkowe supraporty czy historyczne ornamenty i fladrowania zdobiące ściany najbardziej reprezentacyjnych pomieszczeń.

Częstym Gościem kawiarni hotelowej był w tamtych czasach słynny noblista Henryk Sienkiewicz, dla którego jak wspominał Adam Grzymała-Siedlecki: „Kraków nie byłby w pełni Krakowem gdyby o 10 rano nie zjawił się w tej salce na kawusię ze śmietanką”. W restauracji Grand Hotelu odbyły się dwa wystawne przyjęcia z udziałem tego wielkiego pisarza. Pierwszym z nich było przyjęcie weselne, które odbyło się 11.11.1893 roku po zawarciu ślubu z Marią Wołodkowiczówną, a drugie- jubileuszowe, które na cześć noblisty urządzili jego przyjaciele z Akademii Umiejętności w dniu 21.06.1899 roku. Nieco później – w 1914 r. podczas pobytu w Polsce zatrzymał się tu inny wielki pisarz i noblista o polskich korzeniach – Joseph Conrad wraz z rodziną, który również bardzo cenił sobie zarówno tutejszą atmosferę, jak i kuchnię. W latach dwudziestych i trzydziestych XX-tego wieku w Grand Hotelu zaczął funkcjonować najwytworniejszy lokal międzywojennego Krakowa, skupiający najznakomitsze osobistości ze świata nauki, kultury i sztuki. Na jednej ze ścian restauracji wisiało ogromne płótno, na którym znani malarze, poeci, publicyści oraz artyści wyrażali swoje myśli. Były na nim setki różnych sentencji, szkiców, wierszy autorstwa najznakomitszych przedstawicieli nurtu Młodej Polski, jak choćby- Lucjana Rydla, Stanisława Wyspiańskiego, Kazimierza-Przerwy Tetmajera, Tadeusza Boya- Żeleńskiego czy Ludwika Solskiego- miłośników kawiarni Grand Hotelu, codziennie spędzających w niej długie godziny.

Lata dwudzieste i trzydzieste XX-tego wieku to okres największej świetności hotelu. Okres spotkań towarzyskich przy kawiarnianym stoliku, czas rautów, bankietów, wystawnych balów z udziałem elit II Rzeczpospolitej.
W roku 1936 Grand Hotel wszedł, a raczej (wg recenzji Zygmunta Nowakowskiego) „wjechał na stu koniach” do literatury polskiej za sprawą książki autorstwa jej byłego kelnera Tadeusza Kurtyki- „Zaklęte Rewiry”, będącej dokumentem życia najsłynniejszej kawiarni i restauracji Krakowa.
W latach powojennych rozpoczyna się trudny okres dziejów tego zabytkowego miejsca, naznaczony stagnacją i postępującą dewastacją. Jednak początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku okazuje się znowu szczęśliwy dla podupadłego Grand Hotelu. Jego nowy dzierżawca – spółka Wawel- Imos International S.A.- wykonuje bowiem gruntowny remont budynku, pieczołowicie odtwarzając zniszczone fragmenty architektury i wyposażenia oraz przywracając blask i urodę niegdysiejszego Pałacu Książąt Czartoryskich, jednocześnie modernizując jego funkcje hotelowe.

Elitarny charakter tego legendarnego krakowskiego hotelu, jego bogatą historię, jak również położenie w samym sercu Starego Miasta wciąż doceniają koronowane głowy państw, szefowie rządów, światowej sławy artyści, pisarze, wybitni przedstawiciele świata nauki, biznesu i arystokracji. Długą listę sławnych Gości Grand Hotelu otwiera premier Wielkiej Brytanii- Margaret Thatcher, książę Filip- mąż królowej Elżbiety II, szwedzka księżniczka -Brigitt von Hohenzollern, amerykański sekretarz stanu- Colin Powell, czy kanclerz Niemiec- Gerhard Schroder. W Grand Hotelu urządzono centrum organizacyjne pobytu w Krakowie japońskiej pary cesarskiej- Cesarza Akihito i jego małżonki Cesarzowej Michiko. Z polskich sfer rządzących zatrzymywali się tu między innymi: laureat pokojowej nagrody Nobla- prezydent Lech Wałęsa, prezydent Aleksander Kwaśniewski, premierzy: Marek Belka, Włodzimierz Cimoszewicz, Jerzy Buzek, prezydent Polski na obczyźnie- Ryszard Kaczorowski, legendarny kurier wojenny i dyrektor radia Wolna Europa- Jan Nowak- Jeziorański, czy minister spraw zagranicznych- Władysław Bartoszewski. Obok przedstawicieli świata polityki, licznie reprezentowanymi Gośćmi Grand Hotelu zawsze byli i nadal są artyści oraz pisarze. Jeszcze nie tak dawno można było spotkać w krakowskim Grandzie nieżyjącego już dziś noblistę Czesława Miłosza, Sławomira Mrożka, czy Wiliama Whartona. Grand Hotel od początku swego istnienia ściśle związany ze światem artystycznym i będący metafizycznym domem Josepha Conrada w Polsce, w roku 2009 stał się partnerem Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada, goszcząc corocznie w swoich murach słynnych noblistów i wielkich pisarzy naszej epoki. Dziesiąta muza także upodobała sobie wyjątkową atmosferę Grand Hotelu. Wielokrotnie mieszkali tutaj reżyserzy, w tym między innymi: Roman Polański, Agnieszka Holland, Juliusz Machulski, a także znani aktorzy jak choćby: Holly Hunter, Kenneth Branagh, czy Adrien Brody. Nie zabrakło też słynnych muzyków: twórcy zespołu Deep Purple- Richiego Blackmoora, gitarzysty zespołu Queen- Briana Maya i wielu innych.
Ponownie odżyła tradycja intelektualnych dysput, które w hotelowej kawiarni codziennie toczy grupa wybitnych krakowskich profesorów (Klub Kopciuszek) przy legendarnym już stoliku- zwanym „profesorskim”.